Viêm phế quản ở trẻ em

Viêm phế quản (VPQ) là bệnh thường gặp ở trẻ em, bất kể lứa tuổi nào và thời tiết nào. đặc biệt là trẻ ở thành thị cũng như ở các nơi tập trung dân cư đông đúc thì tỉ lệ bệnh còn cao hơn. Hiểu biết một số nguyên nhân và cách đề phòng sẽ làm giảm thiểu căn bệnh , đề phòng biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bệnh viêm phế quản ở trẻ em là gì?

Viêm phế quản trẻ em là viêm nhiễm đường thở dưới , dân gian còn gọi là sưng cuống phổi, bệnh chưa tấn công vào nhu mô phổi , tuy nhiên khi viêm cuống phổi thì sẽ gây triệu chứng kích thích ho nhiều và nếu không được điều trị tích cực thì có thể lan xuống nhu mô phổi dẫn đến viêm phổi.

Bệnh viêm phế quản trẻ em rất hay gặp, nhất là trẻ dưới 1 tuổi. Những trẻ đang mắc một bệnh nhiễm khuẩn khác như cúm, sởi, ho gà... rất dễ bị viêm phế quản. Những trẻ đẻ non, còi xương, suy dinh dưỡng cũng dễ mắc và thường diễn tiến nặng đến viêm phổi . Đây là một bệnh có tỷ lệ mắc và tử vong rất cao ở trẻ em, đứng hàng thứ hai sau bệnh tiêu chảy. Tác nhân gây bệnh ban đầu thường là virut, sau đó có thể bị bội nhiễm vi khuẩn . Vi khuẩn hay gặp nhất là phế cầu khuẩn, H. influenzae rồi đến tụ cầu khuẩn, liên cầu khuẩn... Những vi khuẩn này thường xuyên có ở mũi – họng, khi sức đề kháng của cơ thể bị giảm sút thì chúng hoạt động mạnh lên, tăng độc tính và gây bệnh. Thời tiết thay đổi đột ngột từ nóng chuyển sang lạnh, môi trường ô nhiễm là những nhân tố thuận lợi cho bệnh phát sinh.

Nguyên nhân gây ra viêm phế quản trẻ em

Vi rút là nguyên nhân  chính gây nên bệnh giai đoạn đầu ,  thường thấy ở trẻ sau khi bị viêm hô hấp trên, cảm lạnh, ho sổ mũi , cúm hay viêm xoang. Sau đó nếu không được điều trị và sức đề kháng yếu thì virút có thể lây lan tới hai cuống phổi (bộ phận nối họng và hai lá phổi với nhau), làm cho khí quản sưng phồng, tấy đỏ ,tiết dịch nhầy trong phổi , gây kích thích trẻ sẽ ho nhiều và thở mệt do đường thở bị viêm và tiết dịch. Nếu trẻ có những biểu hiện trên cùng với sốt kéo dài trong vài ngày hay ho kéo dài trong vòng từ 2 - 3 tuần, là bệnh viêm phế quản trẻ em có thể bị. Tiếp sau đó, trẻ bắt đầu ho nhiều hơn, có cảm giác đau rát cổ họng và xuất hiện đờm đục hoặc có màu vàng hay xanh. Ngoài sốt ra trẻ có thể có  cảm giác đau ngực,  mệt mỏi,chán ăn hoặc nôn ói.

Viêm phế quản trẻ em còn có thể do nguyên nhân hít phải bụi bẩn, hơi độc hay khói thuốc lá và bụi bẩn . Đa số các thanh thiếu niên nghiện thuốc lá hay trẻ em phải sống trong môi trường có khói thuốc lá, rất có nguy cơ bị viêm phế quản mãn tính.

Điều trị bệnh viêm phế quản trẻ em như thế nào?

Nguyên tắc điều trị căn bệnh này là phải giữ ấm cho trẻ, giúp trẻ làm sạch các đường phế quản nghĩa là giúp trẻ tống đàm nhớt ra khỏi cuống phổi để trẻ dễ thở hơn. Không nhất thiết là phải dùng kháng sinh , chỉ dùng khi có bằng chứng rõ là nhiễm khuẫn.

Ở  trẻ quá nhỏ phản xạ ho không nhiều, hoặc động tác ho yếu không đủ để tống đàm ra thì dễ đưa đến nghẹt đàm, cần phải đưa bé đi tập vật lý trị liệu hô hấp hoặc đi hút đàm nhớt. Như vậy cần nhắc lại là phụ huynh không nên tự ý cho uống thuốc chống ho khi thấy con mình ho quá nhiều. Nếu ho giúp bé tống hết đờm ra ngoài, thì hoàn toàn lại là việc rất hữu ích, nó sẽ giúp bé mau chóng bình phục hơn.

Lưu ý rằng viêm phế quản trẻ em là do một loại virut gây nên, điều này đồng nghĩa với việc thuốc kháng sinh sẽ không đem lại ích lợi gì cho việc điều trị.

Ở trẻ sơ sinh nhất là trẻ đẻ non và trẻ dưới 2 tháng tuổi, bệnh thường rất nặng, trong khi triệu chứng lâm sàng lại rất sơ sài, có thể không thấy các biểu hiện bệnh ở phổi. Do vậy, khi thấy trẻ bú kém hoặc bỏ bú, sụt cân, rối loạn tiêu hóa (nôn trớ hoặc tiêu chảy), khó thở, có những cơn ngừng thở, tím tái, sùi bọt mép, cần cho trẻ đi bệnh viện ngay. 

Thông thường, nếu bệnh được phát hiện sớm và điều trị tích cực thì sau vài ngày trẻ sẽ hết sốt, đỡ khó thở, hết tím tái... rồi khỏi. . Khi trẻ bệnh không nên ép trẻ ăn, chỉ cần cho uống nước nhiều, cho ăn thức ăn lỏng dễ tiêu, như nước súp, nước cháo, nếu trẻ đòi ăn nữa có nghĩa là cháu bắt đầu hồi phục bệnh.Sau khi khỏi bệnh, trẻ vẫn cần được theo dõi sát  và chăm sóc chu đáo (giữ ấm cơ thể, tránh bị lạnh, ưu tiên bồi dưỡng cho trẻ) để tránh tái phát bệnh.

Phòng bệnh viêm phế quản ở trẻ em như thế nào?

Về phòng bệnh, cần lưu ý:

- Tránh để trẻ bị nhiễm lạnh nhất là khi thời tiết đột ngột chuyển từ nóng sang lạnh, thường xuyên giữ ấm trẻ (ấm ngực, chân tay; quần áo, tã lót ướt cần được thay ngay). Về mùa lạnh , các cô nuôi dạy trẻ cần chú ý bố trí giờ chơi, giờ tập luyện ngoài trời cho các cháu phù hợp với thời tiết trong ngày.

- Khi trẻ bị viêm họng hay viêm mũi, viêm amiđan, VA... cần điều trị kịp thời..

Trong quá trình điều trị hay phòng bệnh thì cần một chế độ ăn uống với dinh dưỡng đầy đủ để giúp cho quá trình phục hồi ở trẻ khi điều trị nhanh hơn và tốt hơn. Dưới đây là một số khuyến cáo về sinh hoạt cũng như thực phẩm để giúp bé phục hồi tốt hơn và nhanh hơn trong quá trình điều trị: 

- Hãy cho bé uống nhiều nước để giảm bớt tình trạng nghẽn đường thở, giúp cho trẻ dễ ho hơn, dễ tống được đờm ra ngoài và còn giúp ngăn ngừa mất nước. 

- Bổ sung các loại Vitamin như A, C , E có trong nhiều loại trái cây và rau xanh.

- Bổ sung các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như trứng gà, đậu phụ, ngũ cốc ..

- Có thể ăn thêm nhiều sữa chua, các thực phẩm nhiều vitamin D, canxi, protein.. Đây là nguồn dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, giúp trẻ tăng sức đề kháng.

Ngoài ra các bố mẹ cần hạn chế cho con ăn các những thứ sau đây bởi nó không tốt cho tình trạng viêm phế quản ở trẻ: 

- Không nên cho trẻ ăn những thực phẩm có nhiều chất béo bởi vì nó gây tăng triệu chứng khó thở ở trẻ.

- Hạn chế tối đa cho trẻ ăn các loại đồ ngọt như bánh kẹo hay nước ngọt bởi đường có trong đồ ngọt sẽ làm gia tăng khó thở đối với trẻ. 

- Không cho trẻ ăn những loại hoa quả chua gây khó long đờm. 

- Nói không với những loại thực phẩm đông lạnh hay chế biến sẵn. 

Viêm phế quản ở trẻ có thể điều trị nhanh chóng khỏi hoàn toàn nếu phát hiện kịp thời, nếu chủ quan có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho trẻ. Hy vọng với những kiến thức trên đây về viêm phế quản sẽ giúp cho các bố mẹ trang bị cho mình những hiểu biết giúp các con phòng và chưa bệnh viêm phế quản dễ dàng.

Để được tư vấn nhiều hơn về viêm phế quản ở trẻ em các bạn có thể gọi điện đến tổng đài tư vấn theo số điện thoại: 1800 5454 35 - 0916 561 338